Verdiepend onderzoek
Uit de Nationale Monitor Geldzorgen blijkt dat Nederlanders relatief weinig hulp vragen bij geldzaken. In dit onderzoek gaan we dieper in op de rol van financiële schaamte en ervaren financieel stigma in het vragen van hulp bij geldzorgen. In totaal vulden 1.786 mensen een online vragenlijst in. Deze mensen hadden in eerdere metingen van de monitor (enige) financiële stress gerapporteerd en werden geworven in drie leeftijdsgroepen (18-34, 35-54, 55+).
Belangrijkste bevindingen
- Hulp Zoeken: Circa 6 op de 10 Nederlanders zeggen hulp te zoeken bij geldzorgen. Jongeren tussen de 18-34 jaar geven aan vaker hulp te zoeken (65%) dan oudere leeftijdsgroepen (55%).
- Financiële schaamte en ervaren stigma: Mensen die zich meer schamen of meer stigma ervaren vanwege hun financiële situatie zeggen minder vaak hulp te zoeken (het effect van ervaren stigma op hulp zoeken is er niet bij 55+).
- Voorkeuren voor hulp: De meeste deelnemers geven de voorkeur aan hulp van partner of familie (72%) of zoeken zelf informatie (61%). Hulp van een professional (33%) of een vrijwilliger (20%) heeft minder de voorkeur. Bij hulp van een professional/vrijwilliger wil 70% van de deelnemers graag persoonlijk contact, en 32% wil graag anoniem contact. De voorkeur voor persoonlijk contact wordt minder sterk wanneer mensen zich schamen of meer stigma ervaren vanwege hun financiële situatie.
- Naast financiële schaamte en ervaren stigma zijn er nog een aantal andere barrières:
- Zaken zelf willen uitzoeken is voor bijna de helft van de deelnemers een barrière en hangt samen met minder hulp zoeken.
- Het ontkennen van financiële problemen komt minder vaak voor (16%) en hangt samen met minder hulp zoeken.
- Kennisgebrek komt gemiddeld bij een derde voor en iets meer bij 55+’ers (41%). In deze groep hangt kennisgebrek ook samen met minder hulp zoeken.
Het onderzoek laat zien dat financiële schaamte en ervaren stigma barrières vormen voor het zoeken van hulp bij geldzorgen. De voorkeur voor persoonlijke hulp is sterk, maar neemt af bij sterkere financiële schaamte of ervaren stigma. Dit benadrukt het belang van maatwerk: voor beginnende geldzorgen kan hulp uit de directe omgeving effectief zijn, terwijl bij toenemende financiële schaamte en ervaren stigma meer anonieme vormen hulp ook waardevol kunnen zijn.
Dit onderzoek is een samenwerking met Wijzer in geldzaken.
Bekijk het verdiepend onderzoek (PDF)